معرفی انواع سازهای ایرانی
چو نوروز شد هرمز فرودین/بیاسود از رنج تن، دل ز کین / بزرگان به شادی بیاراستند/ می و رود و رامشگران خواستن
دقیقا مشخص نیست که انسان از چه زمانی با مفهومی به نام موسیقی آشنا شد، اما میتوان حدس هایی زد که انسان از روی طبیعت متوجه شد که با تکرار برخی از اصوات میتواند به دنباله صوتی گوشنوازی برسد. به هر حال موسیقی در دوران بسیار دور یعنی بیش از 5 هزار سال پیش در ایران باستان رواج داشته است. از همان دوران سازهای زیادی پدید آمد که تا به الان مورد استفاده قرار میگیرند. در این نوشته قصد داریم تا انواع سازهای ایرانی را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
سازهای ایرانی از لحاظ نواحی
از آنجایی که ایران سرزمین پهناوری بوده است به همین خاطر هر ناحیه بسته به محیط و امکاناتی که داشته است، سازهای متفاوتی را خلق کرده اند. مثلا سازهای نواحی پارسی انواع مختلفی داشته که از جمله آن ها میتوان به دایره ، دف ، دهل ، جره ، نقاره ، کرنا ، جوغ ، جریگ و … اشاره کرد.
همچنین در بسیاری از نقاط دیگر کشورمان سازهای دیگری رواج داشته است که بیشتر آن ها منسوخ شده اند . اما برای مثال میتوان به تنبک اشاره کرد که در نواحی غربی ایران مورد استفاده قرار میگرفت.
سازهای ایرانی بر اساس جنس و شکل تولید
سازهای ایرانی اصولا از سه جنس فلزی ، سفالی و چوبی بوده اند.
اما از لحاظ شکل تولید و نوع صدایی که از خود تولید میکنند شامل سازهای زهی ، بادی و ضربی است. سازهای زهی خود شامل سه دسته زخمه ای ، کششی و زهی کوبشی است. از نوع زخمه ای میتوان به دوتار ، سه تار ، بربت ، رباب ، قانون و تنبور اشاره کرد. از نوع کششی میتوان به قیچک ، سرود و کمانچه اشاره کرد. از نوع زهی کوبشی هم میتوان به سنتور اشاره کرد.
از جمله سازهای بادی نیز میتوان سرنا ، نفیر ، کرنا ، فلوت ، نی و نی انبان را نام برد. سازهای ضربی هم دایره ، سنج ، دف ؛ تنبک ، سنج و نقاره است.
صدایی که از یک ساز حاصل میشود بستگی به نوع ساخت آن و دقتی که در ساختن آن به کار رفته است حاصل میشود. سازهای فلزی اصولا با استفاده از چکش کاری ساخته شده و سازهای سفالی هم که مشخص است که با سفال ساخته شده اند. سازهایی که از چوب ساخته میشوند، تنوع بسیار بالایی دارند.
منبع: سایت دانلود آهنگ دیتاموزیک